Beheersbare zorg en welzijn
Preventieve aanpak
We willen dichter bij onze inwoners staan. Dat betekent dat we de zorg dichter bij de inwoners willen organiseren. We staan voor een preventieve infrastructuur, waar preventie, zorg en welzijn samenwerken.
Daar wordt binnen de wijken op ingezet. Bij een preventieve aanpak gaan de kosten veelal voor de baat uit. Als je aan de voorkant wat wilt veranderen, dan brengt dat extra kosten met zich mee. Preventie moet zich ook ‘bewijzen’. Goede monitoring en evaluatie zijn nodig om gaande het traject bij te kunnen sturen of te stoppen. Dat laatste is vanzelfsprekend niet de insteek, we zien mogelijkheden in het verder toepassen van bewezen aanpakken.
Concrete aanpak
Beheersbare zorg en welzijn in Hengelo
Wij staan voor een sterkere, op preventie gerichte, inzet dichtbij de mensen in de wijk. Door systematisch te bekijken hoe wij in kunnen zetten op basisvoorzieningen en generiek aanbod verwachten wij te kunnen bijdragen aan preventie van zorg en ondersteuning en meer te kunnen normaliseren. Daarvoor zal - hoe paradoxaal ook - eerst moeten worden geïnvesteerd. Voor die noodzakelijke investering zal (incidentele) financiële ruimte moeten worden gevonden. Ook gaan we aan de voorkant meer toetsen op fraude en willen we toe naar minder aanbieders en andere vormen van samenwerking met en tussen onze (zorg) partners en ondernemers. Daarbij onderzoeken wij in lokale en regionale context bijvoorbeeld de mogelijkheid om (op onderdelen) van inkoop naar subsidiëren over te gaan. Met heldere programmatische sturing binnen het sociaal domein gaan we meer focus en integraliteit aanbrengen. De verschillende voorzieningen (begeleiding, verzorging, verpleging e.d.) voor verschillende doelgroepen zijn onderdeel van verschillende wetten, zoals Wmo, Zvw, Wlz of Jeugdwet. Dit maakt het integraal organiseren van zorg en ondersteuning juist extra noodzakelijk. Door de schotten te verwijderen tussen Jeugd, Participatie en Wmo verwachten we bovendien logischer met budgetten om te kunnen gaan. Wij streven ernaar om, via een preventieve en integrale wijkgerichte aanpak, de komende jaren te komen tot een sluitende begroting binnen het sociaal domein. Dat betekent nog meer inzet op het krijgen van grip op de uitgaven voor Participatie, Wmo en Jeugd, zodat we gezamenlijk binnen de financiële kaders komen. Hierbij kijken we naar de eigen organisatie, maar ook naar de inkoop van diensten door aanbieders.
Wijkgerichte aanpak
Een andere sleutel voor succes ligt in een wijkgerichte aanpak. Dat biedt kansen om, waar mogelijk, meer te normaliseren, terwijl je tegelijkertijd oog blijft houden voor de kwetsbare inwoner. Wij zien kans om vanuit een wijkgerichte aanpak deze werkwijze op basis van algemene voorzieningen verder te verspreiden over Hengelo. Daarbij staat de behoefte en de identiteit van de wijken voorop. Daarbij willen we gebruik maken van de bestaande infrastructuur en voorzieningen, door deze te versterken en te faciliteren. Denk aan scholen, wijkcentra, huisartsenpraktijken, paramedici, zorginstellingen als Carint, Tactus, RIBW, maar ook culturele voorzieningen, het gebruik van de openbare ruimte, het zwembad, sportverenigingen etc.
Gelijke kansen agenda
Alle kinderen en jongeren hebben recht op gelijke kansen, bijvoorbeeld in het (passend) onderwijs. Het is belangrijk dat de talenten van alle kinderen en jongeren optimaal benut worden. Dat is niet alleen van groot belang voor de toekomst en het welzijn van kinderen en jongeren zelf, maar ook voor de toekomst van onze samenleving. Wij werken daarom samen met onderwijsinstellingen, ouders en maatschappelijke organisaties aan een agenda. Zo maken we het verschil.
Armoedebestrijding en schuldenproblematiek
We willen armoedebestrijding en schuldenproblematiek aanpakken. De armoedeval is actueler dan ooit, onder meer door de huidige geopolitieke situatie met grote gevolgen voor het besteedbaar inkomen van inwoners. Denk alleen al aan de prijsstijgingen van energie en de daardoor oplopende energiearmoede. We staan open voor slimme innovatieve oplossingen, van binnen en buiten Hengelo. In het streven naar een inclusieve stad is er wat ons betreft geen effectiever sociaal vangnet dan werk. Bij de uitvoering van de Participatiewet zetten wij daarom uitstroom naar werk zoveel mogelijk voorop. Inwoners van Hengelo die financiële problemen hebben, kunnen gebruikmaken van de diensten van BudgetAlert. Stille armoede, meer en meer ook in de ‘middengroep’, mogen we niet onderschatten en daar willen we aandacht voor.
Bestrijding van fraude
Zorggeld moet terecht komen bij de mensen die het nodig hebben. We intensiveren daarom de inzet op de bestrijding van zorgfraude, waarbij controle vóóráf noodzakelijk is. Daarbij liggen er kansen tijdens de contractering (aanbesteding/inkoop/subsidiëring) van zorgpartijen. Om die reden gaan we samen met de Twentse gemeenten eensgezind zorgfraude nog steviger aanpakken en voorkomen. Wij gaan onze inwoners actief voorlichten over het bestaan en het herkennen van malafide zorgpartijen.
Inkoopstrategie
De huidige contractperiode van de integrale inkoop Wmo 2015 en Jeugdwet ten behoeve van het Twents model loopt eind 2024 af. We benutten de tijd die de verlenging geeft voor het opstellen en ontwikkelen van een inhoudelijke inkoopagenda/ strategie jeugdhulp en Wmo voor overeenkomsten na 1 januari 2025. Daarbij worden opgedane ervaringen van de afgelopen jaren meegenomen en wordt er ook nadrukkelijk gekeken naar collectieve inkoop en/of subsidiëring en een andere aanpak met minder aanbieders.
Grip op de kosten
Sinds jaar en dag vormt het sociaal domein een omvangrijk deel van de begroting van de gemeente. Maar sinds de decentralisaties in 2015 is het aandeel van het sociaal domein in de gemeentebegroting in alle gemeenten aanzienlijk toegenomen. Die lasten in het sociaal domein blijven verder oplopen. Deze stijging lijkt andere onderdelen waarvoor de gemeente verantwoordelijk is, steeds verder ‘weg te drukken’. Dat moeten wij, zonder onze inwoners de noodzakelijke ondersteuning en zorg te onthouden, een halt toe roepen. We hebben als gemeente hierin samen met onze inwoners een grote uitdaging aan te gaan.
De tekorten in het sociaal domein zijn met name zichtbaar op het gebied van individuele voorzieningen voor de jeugdhulp en Wmo. Niet alle taakvelden van het sociaal domein kampen met (even) grote tekorten. Op sommige taakvelden komen zelfs overschotten voor. Ons uitgangspunt is dat de tekorten op het sociaal domein ook binnen het domein zelf worden opgelost. De kosten moeten op termijn kunnen worden betaald uit de bijdrage die wij daarvoor van het Rijk ontvangen. Daar blijven we op inzetten, maar we moeten ook zelf scherpe keuzes maken. Er zijn innovatieve maatregelen nodig, om de taken weer binnen de budgetten uit te kunnen voeren. Deze aanpak moeten we in allianties, samen met alle betrokkenen in het netwerk, uitwerken om het tot een succes te kunnen maken.